Turystyka niepełnosprawnych.

35 lat pracy turystycznej w SOSW.

Trzydzieści pięć lat temu na bazie szkoły podstawowej specjalnej powstał Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy. Nauczaniem i wychowaniem zostały objęte dzieci niepełnosprawne z terenu Żyrardowa i okolic. Już od początku istnienia SOSW grupa nauczycieli wprowadziła do systemu nauczania i wychowania szeroko rozumianą turystykę i krajoznawstwo, których treści zostały dostosowane do możliwości uczniów. Swą działalność  w placówce w formie konkursów, rajdów, wycieczek pieszych i  autokarowych, rozpoczęły  sekcje turystyczne przy samorządach szkoły i internatu. Dzieci uczestniczyły w imprezach szkolnych, miejskich, wojewódzkich i ogólnopolskich.

Od 1972 r. na terenie placówki działały trzy Szkolne Koła PTTK: w szkole podstawowej, w szkole zawodowej i w internacie. Zgodnie z zarządzeniem Ministerstwa Oświaty i Wychowania z dn. 4.07.1977 r. Szkolne Koła Turystyczne zostały przemianowane i połączone w Szkolny Klub Krajoznawczo – Turystyczny PTTK. Do reorganizacji dochodzi w dn. 17.12.1977 r. W tym czasie opiekunami SKKT byli: Bogusław Wrzosek, Henryk Smoleń, Leszek Kierzkowski i Andrzej Hickiewicz.

SKKT – PTTK w swej działalności postawił sobie określone zadania: integrację dzieci niepełnosprawnych ze środowiskiem lokalnym i z dziećmi zdrowymi; poznanie najbliższej okolicy, regionu i innych części kraju; spotkania z kulturą, sztuką, zabytkami i obiektami współczesnej architektury; szacunek do przyrody, pamiątek historycznych, sztuki ludowej i do ludzi ją tworzących. W trakcie imprez krajoznawczo – turystycznych, o różnym charakterze, były i są realizowane cele wychowawcze, które pomagają naszym uczniom lepiej funkcjonować w otaczającej rzeczywistości. Są to: pomoc i wzajemna życzliwość, kształtowanie norm współżycia społecznego, wyrabianie prawidłowych nawyków bezpiecznego zachowania i poruszania się w obcym środowisku, samoobsługa, przygotowywanie posiłków i wiele innych. Sprawą nadrzędną jest pokazanie dzieciom, szczególnie z rodzin patologicznych, lepszych i piękniejszych stron życia, rozbudzanie potrzeby poznawania, rozwijanie zainteresowań, propagowanie ciekawych form spędzania wolnego czasu dla całej rodziny. Takie założenia w pracy turystycznej pozwalają na wielozmysłowe odbieranie przez osoby niepełnosprawne bodźców zewnętrznych i na tej podstawie kształtowanie abstrakcyjnych dla nich pojęć geograficznych, historycznych i kulturowych.

Obecnie wprowadzone nauczanie zintegrowane z elementami różnych ścieżek edukacyjnych, to nic innego, jak zmodyfikowana „metoda ośrodków pracy” wprowadzona przez Marię Grzegorzewską. Metodą tą szkolnictwo specjalne posługuje się od blisko osiemdziesięciu lat. Aby osiągnąć tak sformułowane zadania i cele, dzieci brały udział w różnych formach działalności turystycznej: w wycieczkach tematycznych, rajdach pieszych, wielodniowych wycieczkach kwalifikowanych, letnich obozach wędrownych, zimowiskach, spotkaniach z ciekawymi ludźmi, twórcami ludowymi, lekcjach pokazowych w muzeach, galeriach, centrach ekologicznych. Uczestniczyły również w konkursach turystycznych, krajoznawczych i ekologicznych na terenie byłego województwa skierniewickiego i obecnego mazowieckiego. Nagrodą dla uczestników były zdobyte wyróżnienia, dyplomy, odznaki turystyczne. Wszystkie wydarzenia zostały zanotowane w kronice koła, która z roku na rok staje się coraz bardziej opasłym tomem, bogatym w zdjęcia, anegdoty, wycinki prasowe, dyplomy i wyróżnienia.

Obecnie opiekunkami: Szkolnego Koła Krajoznawczo – Turystycznego „Trampek”, przy szkole podstawowej specjalnej, są Anna Głowinkowska i Urszula Karpińska i Szkolnego Koła Krajoznawczo – Turystycznego „Łaziki”, przy szkole zawodowej specjalnej - Grażyna Haude. Wszystkie panie mają dodatkowe kwalifikacje do prowadzenia działalności turystycznej. Są m.in. przewodnikami, instruktorami krajoznawstwa, przodownikami turystyki, społecznymi opiekunami zabytków. Pozwala im to na wszechstronne i prawidłowe przygotowanie wycieczek, dłuższych wypraw turystycznych czy konkursów o szeroko pojętej tematyce krajoznawczej. Opiekunki w swoim dorobku posiadają wiele dyplomów, odznak i podziękowań przyznawanych przez Zarząd Główny PTTK, Oddział PTTK w Żyrardowie, władze miejskie, powiatowe i wojewódzkie. Przy takiej opiece ich uczniowie mogą rywalizować ze swoimi rówieśnikami ze szkół masowych i często są nagradzani za udział w różnych formach turystycznych. Opiekunkom największą satysfakcje daje rozbudzanie zainteresowań krajoznawczych, turystycznych, pasji zbieractwa itp. Cieszy także fakt, że pomimo trudności finansowych, zarówno rodziców, jak i szkoły, udaje się zawsze zebrać grupę dzieci chętnie biorących udział w kolejnej imprezie turystycznej. Dzięki temu mogą poznać dokładniej swój region, wzbogacą zbiory zdjęć, pieczątek, pocztówek oraz nauczą się współpracy w grupie, wzajemnej pomocy, opieki nad młodszymi i słabszymi kolegami. A niewymierna zostaje radość dziecka zrodzona w czasie wędrówki z plecakiem, koleżeństwo, przeżycia i emocje związane z poznawaniem nowego i nieznanego.

                                                                                   Anna Głowinkowska

ZOBACZ, DOTKNIJ, ZAPAMIĘTAJ